osmanlı'da ilkler beylikten devlete

* Osman Bey Dönemi’nde aşiretten beyliğe geçilmiştir.

* İlk Bizans - Osmanlı Savaşı Osman Bey Dönemi’nde yapılan “1302 Koyunhisar (Bafeon) Savaşı”dır.

* İlk Osmanlı vergisi Osman Bey Dönemi’nde uygulamaya konulmuştur.

* İlk Osmanlı parası (bakır akçe) Osman Bey Dönemi’nde bastırılmıştır.

* Orhan Bey Dönemi’nde beylikten devlete geçilmiştir.

* Orhan Bey Dönemi’nde ilk gümüş akçe bastırıldı.

* Osmanlı Devleti’nin aldığı ilk beylik Orhan Bey Dönemi’nde “Karesioğulları Beyliği”dir (1352). Böylece; “Anadolu Türk Siyasi Birliği”ni sağlamada ilk adım atılmıştır.

* Orhan Bey Dönemi’nde; Bizans yaşadığı iç karışıklıklar sırasında Osmanlı’dan yardım istemiş, yardım karşılığında Çimpe Kalesi’ni vermiştir.

NOT: Osmanlılar’ın Rumeli’de ele geçirdiği ilk yer “Çimpe Kalesi”dir(1353).

* Osmanlıların Rumeli’de fethettiği ilk yer Orhan Bey Dönemi’nde alınan Gelibolu’dur (1354).

* Orhan Bey Dönemi'nde ilk devlet örgütlenmesi gerçekleştirilmiştir. Bunlar;

* İlk divan kuruldu ve ilk vezir atandı (ilk vezir Alaaddin Paşa).

* İlk kez Sancak sistemi oluşturuldu; “şehzadelerin sancağa çıkma geleneği” başlatıldı (I. Murat İznik’e gönderildi.).

* İlk düzenli ordu (Yaya ve Müsellem) kuruldu.

* İznik’te ilk Osmanlı medresesi açıldı.

* İlk vakıf örgütü kuruldu.

* Sancaklara Kadı ve Subaşı atandı, (ilk adli örgüt ve ilk güvenlik teşkilatı).

* I. Murat Dönemi’nde ikinci devlet örgütlenmesi gerçekleştirilmiştir. Bunlar;

* İlk kez “Pençik Sistemi” uygulanmaya başlandı; ilk Kapıkulu Ordusu (Yeniçeri Ocağı) kuruldu.

* Gelibolu’da Acemi Oğlanlar Ocağı açıldı. Böylece Yeniçeri Ocağı’nın temelleri atılmış oldu (Pençik - Devşirme Sistemi uygulandı.).

* İlk kez “Tımar Sistemi” uygulanmaya başlandı; İlk Tımarlı Sipahi Ordusu kuruldu.

* İlk Vezirazamlık (Sadrazamlık) makamı kuruldu (ilk Vezirazam Çandarlı Halil Paşa’dır.).

* Divan genişletildi ve vezir sayısı ikiye çıkarıldı.

* İlk Kazaskerlik makamı oluşturuldu.

* İlk Maliye Teşkilatı kuruldu; ilk Defterdar ataması yapıldı.

* İlk eyalet teşkilatlanması (Beylerbeyliği) merkez Edirne olmak üzere Rumeli’de oluşturuldu.

* I. Murat; geleneksel veraset sisteminde ilk değişikliği yapmış, “Ülke Hükümdar ve Oğullarınındır” geleneğini başlatmıştır.

* I. Murat; merkezi otoriteyi güçlendirmek için kardeşleri Halil ve İbrahim’i öldürerek “ilk kardeş katli”ni başlattı.

* I. Murat; Osmanlı Devleti’nde ilk defa “Sultan” ünvanını kullandı.

* I. Murat; Sancak sistemine göre yetişerek tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır.

* I. Murat Dönemi’ndeki “1364 Sırpsındığı Savaşı”, Osmanlı Devleti’nin Balkan ve Haçlı İttifakı’na karşı ilk zaferidir.

* I. Murat Dönemi’ndeki “1387 Ploşnik Baskını” Balkanlar’daki mücadelelerde Haçlılara karşı alınan ilk yenilgidir.

* I. Murat Dönemi’ndeki “1389 I. Kosova Savaşı”, Osmanlı Devleti’nin Balkan ve Haçlı İttifakı’na karşı ilk büyük zaferidir.

* I. Murat; savaş alanında şehit düşen ilk Osmanlı padişahıdır (1389 I. Kosova Savaşı).

* I. Murat Dönemi’nde 1389 I.Kosova Savaşı’nda ilk top kullanılmıştır.

* I. Murat Dönemi'’nde ilk topçu ocağı kuruldu.

* I. Murat; Anadolu Türk Birliği’ni sağlamak amacıyla,

* Germiyanoğullarından; çeyiz olarak Kütahya, Tavşanlı, Simav ve Emet’i aldı.

* Hamitoğullarından; parayla (80 bin altın) Isparta, Yalvaç, Eğirdir ve Karaağaç’ı aldı.

* Anadolu Türk Birliği’ni kurmada Osmanlı’ya en fazla direnen Karamanoğulları olmuştur. Çünkü; kendilerini Anadolu Selçuklu Devleti’nin varisi (mirasçısı) olarak görüyorlar ve Anadolu’yu ele geçirmeye çalışıyorlardı.

* İstanbul’un ilk kez kuşatılması Yıldırım Bayezıd Dönemi’ndedir (1391).

* Yıldırım Bayezıd Dönemi’nde; Anadolu Türk Siyasi Birliği büyük ölçüde ilk kez sağlandı.

* Yıldırım Bayezıd Dönemi’nde merkezi Kütahya olmak üzere “Anadolu Beylerbeyliği” kurularak eyalet sayısı ikiye çıkarıldı.

* Osmanlı’da Yıldırım Bayezıd (I. Bayezıd) Dönemi’nde ilk kez İstanbul kuşatılmışsa da;

* Batıda Haçlı tehlikesi,

* Anadolu’daki Beyliklerle mücadele,

* Etkili silahların yetersizliği,

* Doğu’da Timur tehlikesi, gibi nedenlerden dolayı başarısız olunmuştur (1391 – 1395 - 1397 - 1401 tarihlerinde olmak üzere İstanbul toplam 4 kez kuşatılmıştır.).

* Yıldırım Bayezıd; İstanbul kuşatmalarını daha etkili hale getirebilmek ve İstanbul Boğazı’nı kontrol edebilmek için Anadolu Hisarı’nı (Güzelcehisar’ı) yaptırmış ve Gelibolu’da ilk tersane’yi inşa ettirmiştir.

* Yıldırım Bayezıd Dönemi’nde yapılan 1396 Niğbolu Savaşı sonucunda; Mısır’da bulunan Abbasi Halifesi, Yıldırım’a “Sultan-ı İklim-i Rum” (Rum Diyarının Sultanı) unvanını verdi.

* Yıldırım Bayezıd, son İstanbul kuşatmasını Doğu’da Timur tehlikesi belirince Bizans ile bir antlaşma yaparak kaldırmıştır. 1401’de yapılan bu antlaşmaya göre;

a) İstanbul’da bir Türk Mahallesi kurulacak, bir cami yapılacak,

b) İstanbul’da yaşayan Türklerin davalarına bakmak üzere bir kadı tayin edilecek,

c) Türkler ticaret yapmak amacıyla İstanbul’a serbestçe girip çıkabilecek,

d) Bizans Osmanlı’ya yıllık vergi verecek,

NOT: Bu antlaşma Bizans’la yapılan ilk yazılı antlaşmadır. Osmanlı bu antlaşmayla İstanbul’daki Türklerin varlığını Bizans’a kabul ettirmiş ve Bizans Osmanlı’nın siyasi üstünlüğünü tanımıştır.

* Yıldırım Bayezıd Dönemi’nde yapılan 1402 Ankara Savaşı’nın Sonucunda;

* Yıldırım, Timur’a esir düştü, Yıldırım’ın oğulları arasında taht mücadelesi başladı ve Fetret Dönemi (1402 – 1413) yaşandı.

* Osmanlı Devleti, dağılma tehlikesi geçirdi.

* Anadolu Türk siyasi birliği bozuldu ve Beylikler yeniden bağımsız oldu (Karesi ve Eretna Beylikleri hariç).

* İstanbul’un alınması gecikti ve Bizans’ın ömrü yarım asır kadar uzadı.